{ "title": "2.dünya Savaşı", "image": "https://www.dunya.gen.tr/images/2-dunya-savasi(1).jpg", "date": "19.01.2024 11:41:44", "author": "ismail veske", "article": [ { "article": "
2. Dünya Savaşı, 20. Yüzyılda dünya etrafında meydana gelen iki savaştan ikincisi olup, dünya milletlerinin hemen hemen hepsinin bulunduğu, 1939'dan 1945'e kadar devam eden küresel bir askeri savaştır. Savaşa zamanın bütün büyük güçleri olan Birleşik Krallık, Sovyetler Birliği, ABD, Çin ve Fransa; Müttefik Devletler olarak, Almanya, İtalya ve Japonya; Mihver Devletler olarak yer almışlardır. 100 milyonun üstünde askeri personelin bulunduğu savaş, dünya tarihindeki en büyük savaştır. Savaşın önemli katılanların bütün ekonomik, endüstriyel ve bilimsel güçlerini, sivil veya askeri kaynak değişikliği bulunmaksızın, bu savaş için kullanmıştır.

Nükleer silahların da bulunduğu tek savaş olan ve Yahudi Soykırımı gibi kitlesel sivil ölümlerin meydana geldiği II. Dünya Savaşı, insanlık tarihindeki en kanlı savaştır. Savaşta 40 ya da 50 milyon kadar insan yaşamını yitirmiştir. Savaşın başladığı tarih olarak çoğunlukla, Almanya'nın Polonya'yı işgal ettiği 1 Eylül 1939 ön görür. Polonya'nın işgali ile Fransa ve Britanya İmparatorluğu ve İngiliz Milletler Topluluğu'na katılan çoğu ülke Almanya'ya savaş açmışlardır. Almanya, Avrupa'da büyük bir imparatorluk kurmayı hedefliyordu.

Almanya, 1939'un bitiminden 1941'in başına kadar bir dizi muharebe ve antlaşma ile Avrupa topraklarının hemen hemen hepsini ele geçirdi veya bastırdı. Alman-Sovyet antlaşması devam ederken, sözde tarafsız olan Sovyetler birliği, 6 komşu ülkesinin topraklarını tamamını veya bir bölümünü işgal etti veya topraklarına kattı. Britanya ve İngiliz Milletler topluluğu Kuzey Afrika'da ve büyüyen deniz savaşlarında Mihver Devletlere karşı savaşı devam ettiren tek büyük güç olarak kaldı.

1941 Haziranında Avrupalı Mihver Devletler, Sovyetler Birliğini işgal etmeye başladılar. Tarihteki en büyük kara savaşı cephesini başlatan bu işgal neticesi Mihver Kuvvetler askeri gücünün önemli bir kısmını bu savaş için ayırdı. 1941 Aralık ayında, 1937'den buyana Çin'le savaşan ve Asya'ya sahip olmaya çabalayan Japonya, Amerika Birleşik Devletleri'ne ve Pasifik Okyanusundaki Avrupalı devletlerin topraklarına saldırdı ve kısa zamanda bölgenin büyük bir kısmına sahip oldu.

Japonya'nın Pasifik Cephesi'ndeki bir dizi yenilgisi ve Avrupalı Mihver ordularının Kuzey Afrika ve Stalingraddaki yenilgiye uğramasıyla beraber Mihver Devletlerin ilerlemesi 1942 senesinde durduruldu. 1943 yılında Doğu Avrupa'daki Alman mağlubiyetleri, İtalya'nın Müttefik Kuvvetlerce işgal edilmesi ve Pasifik'de bulunan Amerikan galibiyeti ile Mihver Devletler savaştaki kontrolü yitirdi ve bütün cephelerde geri çekilmek durumunda kaldı. 1944'te batılı ittifak kuvvetleri Fransa'yı işgal etti, Sovyetler birliği kaybettiği yerleri geri alıp Almanya'yı ve müttefiklerini işgal etti.

Sovyetler birliği ve Polonya kuvvetlerinin Berlin'i almasını takip eden Almanya'nın 8 Mayıs 1945'te koşul göstermeden teslim olmasıyla beraber Avrupa'da savaş bitti. Japon orduları Birleşik Devletler tarafından yenilgiye uğratıldı. Bununla beraber Japon Adaları işgal edildi. Asya'da savaş, 15 Ağustos 1945 tarihinde Japonya'nın teslim olmayı kabul etmesiyle beraber bitti. Türkiye ise resmi bir şekilde savaşa girmemesine karşın Almanlar ve Amerikanlar ile yaptığı dostluk paktları ve ekonomik ilişkiler İkinci Dünya Savaşında ABD ve Nazi Almanyası'nın işine gelmiş bu sayede Asya'daki güçlere ağır bir biçimde hasar vermiştir.

Savaş, 1945 senesinde Müttefik Devletler'in Almanya ve Japonya'ya karşı kesin olan galibiyetiyle bitti. İkinci Dünya Savaşı dünyanın politik dengesini ve sosyal yapısını kötü bir şekilde etkiledi. Sonraki senelerde meydana gelebilecek çatışmaların önlemek için ve uluslararası dayanışmayı oluşturmak için Birleşmiş Milletler (BM) kuruldu. Savaş bittikten sonra Amerika Birleşik Devletleri ve Sovyetler Birliği gibi süper güçler şeklinde meydana geldi. Bu olay süper güçler arasında 46 sene boyunca devam edecek olan bir soğuk savaş dönemini başlattı. Bu zamanlarda Avrupalı büyük güçlerin etkisi düşmeye başladı ve Asya ve Afrika'daki sömürgeler bağımsızlıklarını kazanmaya başladı. Savaş devam ederken endüstrisi zarar gören birçok ülke ekonomisini tekrar yapılandırma dönemine girişti. Politik bütünleşme, savaş bittikten sonra ilişkileri düzenlemek maksadıyla özellikle de Avrupa'da, önem kazanmıştır.
" } ] }